Gustave Caillebotte (19 Ağustos 1848 – 21 Şubat 1894), Fransız ressam. İzlenimcilik akımının hem üyesi hem de koruyucularından biridir.1874 yılındaki ilk izlenimcilik sergisinde eserleri yer almamasına rağmen sergiye katılanlar arasındaydı.
İzlenimciler, çoğunlukla akademik ressamların çalışmalarının seçildiği senelik olarak düzenlenen Paris Salonu geleneğini de yavaş yavaş kırdılar. Caillebotte ilk kez 1876 yılındaki İzlenimcilik sergisine sekiz tablosuyla katıldı. Bu tablolar arasında ilk başyapıtlarından kabul edilen Zemin Kazıyıcılar- Les raboteurs de parquet (1875) da vardı. İşçilerin ahşap yer döşemeleri döşemesini anlatan bu eserin konusu bazı eleştirmenlerce bayağı bulundu. Tablo benzer sebepten 1875 salonuna kabul edilmedi. O günlerde sadece köylülerin ya da çiftçilerin betimlenmesi açılım olarak kabul ediliyordu. Les raboteurs de parquet şu anda Orsay Müzesi'nde sergilenmektedir.
Zemin kazıyıcılar, örneğin Courbet'nin Taş Kırıcılar adlı tablosuna kıyasla işçiliğin son derece farklı bir anlatımıdır. Courbet'nin Taş Kırıcılar adlı resmi, iki işçiyi açık havada taş kırarken gösteriyor ve bu da Courbet'nin işçiye olan saygısını temsil ediyor. Diğer tarafta Caillebotte halihazırda muhteşem bir odanın içinde üç adamı resmediyor. Courbet'nin tablosunda işçilerin yüzü görünmezken Caillebotte'nin resminde işçilerin yüzlerini açıkça görebiliyoruz. İç mekandalar ve yarı çıplaklar. Bu yarı çıplak, dizlerinin üstüne doğru çökmüş ve ressama doğru dönük olarak yer kazıyan bu adamların tersine taş kırıcılar tamamen giyinik ve dış mekanda çalışmaktalar.
Ayrıca pencerenin hemen dışındaki demir korkuluklardaki kıvrımlı çizgilerle uyumlu bir şekilde kollardaki ve sırttaki kasların aydınlatılması ve vurgulanmasıyla erkek vücudu ortaya çıkarılmış. Odanın aydınlatılış şekli ve yer yer altın ışıltılar oluşmasıyla ressam tamamıyla arzu dolu bir his yaratmayı amaçlamış. Courbet işçiyi onurlandırıp kahramanlaştırıken; Caillebotte onun aksine işçiyi, arzu uyandıracak şekilde resmediyor.
Bunun bazı açılardan sorun yaratan bir resim olduğunu söyleyebiliriz. 1800lerde eşçinsellik bir kimlik olarak ortaya çıkmıştı. Daha önceleri sadece bir eylemdi. Eşcinsellik eylemini gerçekleştirenler tutuklanabiliyordu. Bilimsel camia için ise doğrulanabilir bir kimlik kategorisiydi.
Bence ancak Caillebotte gibi pek çok kişi tarafından aynı cinse ilgi duyduğu sorgulanan bir kişi bu tür resimler yapabilirdi. (Tamamen resmin çizildiği dönem için konuşmakta olup, cümlelerim homofobik ithamlarla yorumlanmamalıdır.) Caillebotte resimlerinin satıp satmayacağını düşünmek zorunda değildi çünkü zaten zengin bir aileden geliyordu ve ne isterse onun resmini yapabiliyordu. Ayrıca bence burada kesinlikle bir sınıf meselesi de var. Çünkü Caillebotte bu üç adamı biraz üstün bir konumdan resmetmiş. Onlara yukarıdan bakıyor ve son derece de erotik hale getirilmişler.
Bu dönemde parası olan ya da varmış gibi görünen erkeklerde kendini belli bir kalıba sokma eğilimi vardı. Mesela Oscar Wilde, Marcel Proust gibi sanatçılardan söz ediyoruz. Böyle bir hayat tarzı sürenler o dönemde Fransa'da bile pek çok kişi tarafından düşük ahlaklı olarak nitelendiriliyordu. Bu erkek modeli heteroseksüellerin hakim olduğu o dönem ve günümüz için bir model olarak tutunmayı başaramadı. Sanatla kalın!
Comentários